Wist je dat je darmen een van je grootste organen in je lichaam is? In je darmen zitten ook miljoenen, zo niet miljarden bacteriën, schimmels en virussen en dat is veel meer dan jouw totaal aantal lichaamscellen! Je gezondheid wordt voor een groot deel bepaald door het microbiologische evenwicht in de darmen. Zo vervullen goede darmbacteriën diverse functies, zoals het vormen van een barrièrelaag in het darmslijmvlies. Op die manier kunnen pathogenen, ofwel ziekteverwekkers, moeilijker hechten en zo wordt je immuunsysteem beter. Hieronder zullen we verder ingaan op de darmen.
De functie van microbioom
Mensen dragen maar liefst 1.5 kilo aan microben met zich mee. Deze microben zijn de kleine beestjes die bestaan uit bacteriën, schimmels, gisten en virussen. Dit noemen we het microbioom en bevindt zich voor het grootste deel in de dikke darm. Een gezond microbioom bevat wel 150 verschillende soorten bacteriën.
Het microbioom heeft een aantal functies:
- Het ondersteunen van de voedselvertering. De bacteriën produceren zelf ook enzymen om de voeding “voor” te verteren
- Het produceren en afscheiden van antibiotische stoffen tegen ongewenste darmbewoners
- De productie van korte-keten vetzuren – die weer als voeding dient voor het darmepitheel – en verlaging van de zuurgraad. Korte-keten vetzuren werken ook ontstekingsremmend. Butyraat = boterzuur = een korteketenvetzuur
- De productie van kleine hoeveelheden vitaminen en mineralen en het verbeteren van de opname hiervan
- De productie van tal van metabolieten. Deze zijn o.a. van belang voor de hersenen en het immuunsysteem, bestrijden van allergieën etc.
- Verminderen van probiotische bacteriën en de kans op ziekte door regulatie en modulatie van het immuunsysteem, o.a. via up en down regulatie van cytokinen.
Glutamine
Glutamine is het meest voorkomende niet-essentiële aminozuur in het lichaam. Soms kunnen er tekorten ontstaan, bijvoorbeeld door langdurige stress, langdurige inspanning of infecties.
Glutamine is bij veel processen betrokken in het lichaam. Zo wordt glutamine gebruikt in de energiestofwisseling, maar het is ook een belangrijke bouwstof voor sneldelende cellen zoals het darmepitheel en immuuncellen. Het is van belang voor de aanmaak van purines en pyrimidines, wat de bouwstenen zijn van DNA en RNA. In de darmen wordt glutamine gebruikt voor zowel de regeneratie van darmepitheel als herstel van de ’tight junctions’. Dit zijn de kanalen die tussen de cellen van de darmwand lopen, die beschadigd zijn bij een leaky gut. Heb je hiermee te maken? Dan is het toevoegen van glutamine dus erg belangrijk!
Prebiotica en probiotica
Prebiotica
Onze darmbacteriën hebben bepaalde vezels ofwel probiotica nodig. Vezels dienen namelijk als een soort voeding voor de darmbacteriën, zodat ze essentiële korte-keten vetzuren kunnen produceren. Een voorbeeld hiervan is boterzuur. Dit is een belangrijke energieleverancier voor onze darmepitheelcellen.
Volgens onderzoeken leven we in een symbiose met microbioom en kunnen we onze gezondheid verbeteren door het bevorderen van butyraat-vormende bacteriegroepen. Zo zou een dagelijkse inname van 10 gram vezels van acacia, of 5 gram acaciavezels met baobabvezels, zorgen voor een significante groei van akkermansia, prauznitzii, bifidobacteriën en lactobacilli.
Prebiotica hebben dus heel veel voordelen voor de darmflora! Naast al deze voordelen is ook aangetoond dat het een gunstig effect heeft op de glucosebalans. Het zorgt voor minder afgifte van het bloedvat-beschadigende insuline en kan ervoor zorgen dat je minder behoefte hebt aan suikers. Hiermee kan het dus zelfs bijdragen aan gewichtsverlies- of beheersing. Het kan tevens helpen om de body mass index (BMI) te verlagen, vetpercentage te verminderen en het cholesterolgehalte te verlagen.
Probiotica
Probiotica zijn levende micro-organismen die een gunstig effect hebben op de (darm)gezondheid. Ze moeten dan wel in voldoende hoeveelheden worden geconsumeerd. Het gebruik van probiotica gaat goed samen met andere orthomoleculaire supplementen zoals vezels en aminozuren, doordat je de opname van nutriënten en synergie met vezels verbetert.
Nucleotiden
Nucleotiden spelen een belangrijke rol in de cellulaire ontwikkeling in het lichaam en hebben een belangrijk effect op de manier waarop het immuunsysteem reageert. Voor de darmflora zorgen nucleotiden voor de groei van verschillende soorten bifidobacteriën en bevorderen de afgifte van andere groeifactoren in het darmlumen. Van nature worden er te weinig nucleotiden aangemaakt en is het gebruik van nucleotide suppletie dus van belang. Dit zorgt voor 25% hogere villi en een toename van het slijmvliesoppervlak van de darm, in maar liefst 3 weken tijd.
Nucleotide suppletie kan in liposomale vorm aangezien dit het beste wordt opgenomen in het lichaam. Je kunt het gemakkelijk toevoegen aan voeding. Er zijn inmiddels verschillende onderzoeken gedaan met een liposomaal nucleotide complex en de ziekte van Colitis Ulcerosa. Hieruit blijkt een sneller herstel van villi en crypten na het toevoegen van extra nucleotiden.
We vinden nucleotiden ook wel terug in voeding, met name in orgaanvlees, maar ook groenten bevatten een zekere hoeveelheid nucleotiden. In orgaanvlees zijn ze doorgaans beter beschikbaar omdat ze niet ‘verstopt’ zitten achter celwanden, maar enkel membranen. De beste beschikbaarheid komt van liposomale nucleotiden complexen.
Wil je de darmgezondheid optimaliseren? Dan kun je dus het beste niet alleen probiotica inzetten, maar ook prebiotica, zoals vezels. Als je te maken hebt met een leaky gut, dan kun je ook het beste glutamine toevoegen om het darmepitheel en de tight junctions te herstellen.